ભારતના ઉત્તરીય ભાગોમાં શીત લહેરોની સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે.
નવી દિલ્હી:
1971-80 ની સરખામણીમાં તાજેતરના દાયકાઓમાં ભારતના ઉત્તરીય ભાગોમાં શીત લહેરોની સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે, પૃથ્વી વિજ્ઞાન પ્રધાન જિતેન્દ્ર સિંહે બુધવારે લોકસભામાં માહિતી આપી હતી.
શ્રી સિંહે જણાવ્યું હતું કે જાન્યુઆરી 2023 માં દક્ષિણ ભારતમાં આવી છ ઘટનાઓની સામે ઉત્તર ભારતમાં લગભગ 74 કોલ્ડ વેવની ઘટનાઓ નોંધાઈ હતી.
“1971 થી ઠંડા તરંગના ડેટાનું વિશ્લેષણ ઉત્તર ભારતમાં શીત લહેરોની ઘટનાઓમાં ઘટાડો દર્શાવે છે,” તેમણે કહ્યું.
“એવું જોવામાં આવે છે કે 1971-80ના દાયકાની સરખામણીમાં તાજેતરના દાયકાઓમાં (2001 2020) ભારતના ઉત્તરીય ભાગોમાં શીત લહેરોની સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે,” તેમણે કહ્યું.
મિસ્ટર સિંઘે જણાવ્યું હતું કે સામાન્ય રીતે વૈજ્ઞાનિક સમુદાય દ્વારા સંમતિ આપવામાં આવી હતી કે આબોહવા પરિવર્તન વિશ્વભરમાં વધુ આત્યંતિક હવામાનની ઘટનાઓમાં ફાળો આપે છે, જેમાં ગરમીના મોજા, દુષ્કાળ અને અત્યંત ઠંડીની સ્થિતિનો સમાવેશ થાય છે.
“જો કે, ચોક્કસ મિકેનિઝમ જેના દ્વારા આબોહવા પરિવર્તન પ્રાદેશિક હવામાન પેટર્નને અસર કરે છે તે જટિલ હોઈ શકે છે અને હજુ પણ વધુ સંશોધનની જરૂર છે,” તેમણે કહ્યું.
શ્રી સિંઘે જણાવ્યું હતું કે પવનની પેટર્નમાં ફેરફાર, વાદળ આવરણ અને વાતાવરણમાં ભેજનું પ્રમાણ જેવા પરિબળો તાપમાન અને વરસાદના સ્તરમાં ફેરફારમાં ફાળો આપી શકે છે.
“વધુમાં, શહેરીકરણ અને વનનાબૂદી જેવા સ્થાનિક પરિબળો આ પ્રદેશ પર આબોહવા પરિવર્તનની અસરને વધુ ખરાબ કરી શકે છે,” તેમણે કહ્યું.
મિસ્ટર સિંઘે જણાવ્યું હતું કે એવું જોવામાં આવ્યું છે કે અલ-નીનો વર્ષો દરમિયાન તીવ્ર ગરમીના મોજા અને લા-નીના વર્ષો દરમિયાન તીવ્ર ઠંડીનો અનુભવ થાય છે.
શ્રી સિંઘે જણાવ્યું હતું કે સામાન્ય રીતે, ભારતીય સમર મોનસૂન વરસાદ (ISMR) અલ નિનો વર્ષો દરમિયાન સામાન્ય કરતાં નબળો હોય છે અને લા નીના વર્ષો દરમિયાન તેનાથી ઊલટું.
તેમણે કહ્યું કે 1951-2022 ની વચ્ચે, 16 અલ-નીનો વર્ષ હતા, અને આમાંથી નવ વર્ષો દરમિયાન સામાન્ય કરતાં ઓછો વરસાદ જોવા મળ્યો હતો જે દર્શાવે છે કે અલ-નીનો અને ISMR વચ્ચે કોઈ એક-થી-એક જોડાણ નથી.
(હેડલાઇન સિવાય, આ વાર્તા એનડીટીવી સ્ટાફ દ્વારા સંપાદિત કરવામાં આવી નથી અને તે સિન્ડિકેટ ફીડમાંથી પ્રકાશિત કરવામાં આવી છે.)
